Tổng quan hệ sinh thái Fantom (FTM Ecosystem) và những mảnh ghép quan trọng 2022

Fantom là gì?

Fantom (FTM) là một nền tảng Smart contract với hiệu suất cao, có thể mở rộng cùng khả năng bảo mật an toàn. Fantom được thiết kế để khắc phục những hạn chế của các nền tảng blockchain thế hệ trước còn mắc phải. Nền tảng sử dụng cơ chế đồng thuận mới có tên là Lachesis Protocol mang tính cách mạng, cho phép Fantom nhanh hơn, rẻ hơn nhiều so với các công nghệ cũ nhưng vẫn cực kỳ an toàn.

Fantom Opera chain là một blockchain được tạo ra dựa trên giao thức cốt lõi của Fantom là Lachesis Protocol. Nó có 3 lớp:

• Node Service blockchain: Lưu trữ các mã nhận dạng Node của mạng.
• OPERA chain: DAG của các event block.
• Mainchain Blockchain: Lưu trữ các event block đã được mạng xác thực và hoàn thiện.

Ưu điểm hệ sinh thái Fantom (FTM Ecosystem)

Linh hoạt kết nối

Lachesis hỗ trợ triển khai mạng chính Opera của Fantom, sử dụng Máy ảo Ethereum (EVM) và nó tương thích với Ethereum. Điều này làm cho Fantom đặc biệt linh hoạt, các nhà phát triển có thể chuyển các dApps dựa trên Ethereum hiện tại lên trên mạng Fantom Opera chỉ trong vài phút. Điều này giúp nâng cấp đáng kể hiệu suất và giảm chi phí.

Khả năng mở rộng

Mỗi một mạng xây dựng trên Fantom sẽ độc lập với nhau. Hoạt động lưu thông dữ liệu hoặc  tắc nghẽn sẽ không ảnh hưởng tới sự ổn định cũng như hiệu suất của chúng. Với những dApps phức tạp, sự gia tăng của người dùng có thể dẫn tới toàn bộ mạng sẽ bị chậm lại. Sở dĩ xảy ra điều này xảy bởi tất cả những dApps đã sử dụng chung một cơ sở hạ tầng, tương tự như đối với việc một máy tính thực thi nhiều các ứng dụng một lúc.

FTM đã giải quyết được khả năng mở rộng này bằng việc sẽ cung cấp cho mỗi một ứng dụng blockchain dành riêng cho nó, điều này tương tự việc chạy một ứng dụng trên những máy tính khác nhau nhưng thuộc cùng một mạng.

Mỗi một blockchain sẽ độc lập với nhau, đồng thời có token, token tùy chỉnh và các quy tắc quản trị. Tuy vậy, tất cả sẽ được gắn trên Lachesis, cùng với sự đồng thuận aBFT rất nhanh chóng của FTM, mọi blockchain sẽ có thể thực hiện tương tác cùng với nhau và sẽ được hưởng lợi của tốc độ cũng như tính bảo mật của các công nghệ cơ bản.

FTM là một mạng được tạo nên từ rất nhiều các máy tính phi tập trung. Chúng đều chung một logic tuy nhiên lại hoàn toàn độc lập và có thể giao tiếp dễ dàng với nhau. Nói một cách khác, thì FTM chính là một mạng lưới của những mạng lưới.

Bảo mật

Khác với công nghệ Proof-of-Work được Bitcoin và Ethereum sử dụng ,FTM được bảo mật bằng công nghệ Proof-of-Stake, có thể ngăn chặn được sự tập trung cũng như có thể tiết kiệm điện.

Lachesis sẽ cung cấp tính bảo mật theo cấp tổ chức cho những mạng phân tán. FTM sẽ cung cấp tính tuyệt đối, điều này có nghĩa là những giao dịch sẽ không bao giờ được hoàn lại giống như trong những mạng lựa chọn theo xác suất.

Việc sử dụng cơ chế đồng thuận cũng giúp mở rộng được quy mô lên tới hàng trăm node, đồng thời tăng khả năng phân quyền cũng như duy trì được tính bảo mật.

Tính mở của mạng lưới

FTM là một mạng lưới mã nguồn mở, nó có tính chất không cần cấp phép. Chính vì thế mà bất kỳ ai cũng sẽ có thể trở thành một validator node. Trong chuỗi Opera của Fantom, thì số lượng sẽ là không giới hạn các node xác thực tham gia quá trình việc bảo mật mạng, tuy nhiên phải thỏa mãn điều kiện stake tối thiểu 3.175.000 FTM vào trong mạng lưới.

Nếu như người dùng sở hữu một lượng thấp FTM hoặc nếu người dung không phải là một chuyên gia chạy những hệ thống phân tán thì vẫn sẽ có thể tham gia vào quá trình bảo mật cho mạng lưới. Người dùng sẽ có thể ủy quyền tối thiểu là 1 FTM cho 1 node xác thực và sau đó nhận phần thưởng.

Đồng Fantom (FTM Coin)

• Ticker: FTM
• Blockchain: Ethereum.
• Token type: Utility Token.
• Token Standard: ERC-20.
• Smart Contract: 0x4e15361fd6b4bb609fa63c81a2be19d873717870
• Circulating Supply: 2.541.152.731 FTM.
• Total Supply: 3.175.000.000 FTM

Hệ sinh thái Fantom (FTM Ecosystem)

Data (Tổng hợp dữ liệu)

Đang cập nhật

Oracles (Cung cấp dữ liệu Offchain)

DIA (DIA) cung cấp cơ sở hạ tầng cho các Actor thị trường cung cấp, xác thực, sử dụng và chia sẻ dữ liệu tài chính. Các nguồn dữ liệu và cách thức vận hành của DIA là minh bạch và có thể truy cập công khai cho tất cả mọi người. DIA oracles tương thích với tất cả các mạng lớp 1 và lớp 2 chính.

Smart Contract

Đang cập nhật

Lending & Borrowing

• Geist Finance (GEIST) là một giao thức thị trường thanh khoản phi tập trung không lưu giữ, nơi người dùng có thể tham gia với tư cách là người gửi tiền hoặc người đi vay. Geist Finance hướng tới sự phát triển của thị trường Lending (cho vay), hoạt động giống với cơ chế của Aave. Các mức lãi suất khi sử dụng được tính theo thuật toán dựa trên hiệu suất sử dụng của các pool lending. Việc định giá tài sản sẽ được xác định bằng Chainlink và Band oracle. Khi người cho vay giảm xuống dưới tỷ lệ tài sản đảm bảo bắt buộc, một số gợi ý sẽ được cung cấp cho người thanh lý trả khoản vay dưới thế chấp. 

• Scream (SCREAM) là giao thức cho vay phi tập trung có khả năng mở rộng cao trên nền tảng Fantom. Scream cung cấp giải pháp cho vay ngang hàng (peer-to-peer) hoàn toàn phi tập trung, dễ dàng và rõ ràng. Scream đảm bảo cung cấp về dữ liệu giá luôn luôn được cập nhật, tin cậy vì Scream sử dụng tới 3 dịch vụ on-chain oracle là: Chainlink, Band Chain, The Scream Oracle. Lợi suất sẽ luôn được điều chỉnh linh hoạt trên thị trường cho vay và đi vay.
• Ngoài ra một số Lending đa nền tảng như: Abracadabra (SPELL), Hundred Finance (HND), QiDao (QI), CREAM Finance (CREAM), …

Central Bank

Đang cập nhật

Wallet

• Bạn có thể tham khảo 2 nền tảng ví nền tảng Fantom PWA Wallet và Fantom MultiSig
• Ngoài ra các ví đa nền tảng khác hỗ trợ như: Metamask, Coinbase Wallet, Trustee Wallet, Bridge Wallet

DEX

• SpookySwap (BOO)là một nền tảng AMM trên Blockchain của Fantom, khá giống với Uniswap trên Ethereum hay PancakeSwap ở trên BSC. Xét về các tính năng của nền tảng, SpookySwap không có quá nhiều điểm nổi bật, tuy nhiên nếu so sánh với một nền tảng AMM lớn khác trong hệ Fantom là SpiritSwap thì SpookySwap có một số điểm nổi bật với cơ chế IFO và Monthly Grant.

• SpiritSwap (SPIRIT) là một nền tảng AMM trên Blockchain của Fantom, tương tự như SpookySwap ở bên trên. Các Liquidity Providers trên SpiritSwap có thể cung cấp thanh khoản cho các cặp giao dịch để nhận được phí giao dịch, cũng như các Incentives từ các chương trình Farming của dự án. Điểm nổi bật của SpiritSwap là một dự án “First Mover” trong hệ sinh thái Fantom, điều này là một lợi thế khá tốt của một dự án.
• Paintswap (BRUSH) là một ứng dụng tài chính phi tập trung với đầy đủ các tính năng từ AMM DEX, farming cho đến NFT marketplace được xây dựng trên hệ sinh thái Fantom.
• Ngoài ra Beethoven X (BEETS), Hector DAO (HEC), Yoshi Exchange (YOSHI), ZooCoin (ZOO) cũng là các nền tảng DEX khá ổn trên nền tảng Fantom.
• Một số DEX đa nền tảng lớn khác như: Curve (CRV), Synapse (SYN), SushiSwap (SUSHI), …

Liquidity 

Một số nền tảng cung cấp Liquidity có thể kể đến như Zoo, SpookySwap, SpiritSwap, SushiSwap, SIBASWAP, …

Bridge

Ngoài SpiritSwap, Spookyswap giữ vai trò kết nối thì còn có các Bridge khác như Multichain, Ren, xPollinate, Gravity, Clover, …

Asset Management

Đang cập nhật

NFT/Gaming

• Paintswap (BRUSH) ngoài DEX và Farm cũng là nền tảng NFT marketplace nổi bật hàng đầu trên hệ Fantom, nơi người dùng có thể: Mua, cung cấp hoặc đặt giá thầu trên hàng nghìn NFT trên thị trường (không chỉ những NFT có được thông qua PaintSwap). Tạo NFT của riêng mình bằng cách tải lên dữ liệu. Sau đó thông qua Studio có thể bán được NFT đó. Xem qua hàng chục bộ sưu tập đẹp, giá cả cạnh tranh từ các nhà sáng tạo khác nhau.

• Ngoài ra có thể kế đến: fOracle, Planadas, Pod Town – Cyber Neko NFT, tofuNFT, …

Nền tảng game của Fantom hiện chưa có nhiều các dự án nổi bật.

Yield Farming

• Reaper Farm là một nền tảng auto-compounding Yield Farm, có chức năng tự động tối đa hoá lợi nhuận của người dùng trên blockchain Fantom. Reaper Farm giúp việc Yield Farming trở nên dễ tiếp cận hơn đối với tất cả các dự án mới trên Fantom. Điểm nổi bật nhất của Reaper Farm là có số lượng Pool nhiều nhất, lên đến 86 pools và hỗ trợ gần như tất cả tài sản của hệ Fantom. Các dự án Fantom đang có lượng Users và số lượng giao dịch của nền tảng này đã tăng vọt, đây là một dấu hiệu tốt để các Yield Aggregator Platform trên Fantom phát triển.
• Tarot (TAROT) là một giao thức cho vay phi tập trung trên Fantom, nơi người dùng có thể tham gia với tư cách là người cho vay hoặc người đi vay trong các nhóm cho vay riêng biệt. Ngoài Lending, Tarot cũng là nơi để người dùng có thể Farm để kiếm thêm lợi nhuận.
• Liquid Driver (LQDR) là dApp khai thác thanh khoản (Liquidity Mining) đầu tiên của hệ sinh thái Fantom. Có thể xem Liquid Driver là một dịch vụ cung cấp tính thanh khoản theo yêu cầu của các dự án. Liquid Driver áp dụng chiến lược Vault: Các LPs token được stake trong các pools sau đó sẽ được triển khai trong pool cho các đối tác để tạo ra lợi nhuận. Sau đó lợi nhuận này được phân phối lại cho những xLQDR Token holder thông qua cơ chế Revenue-Sharing vault.

• Các dự án đa nền tảng nổi bật như: Beefy Finance (BIFI), Yearn Finance (YFI), 88mph (MPH), Autofarm (AUTO), …
• Các dự án khác trên Fantom có thể kể đến: Grim Finance (GRIM), Robo-Vault, StakeSteak (STEAK), Summit Defi, Matrix Farm, Ester Finance (EST), …

Synthetics

Đang cập nhật

IDO Platform

Đang cập nhật

Trên đây là tổng hợp hệ sinh thái Fantom được Beatdautu tổng hợp và cập nhật ngày 10/1/2022, mong rằng chúng sẽ có ích cho quá trình research nghiên cứu các hệ sinh thái của bạn.

>> Tìm hiểu hệ sinh thái Terra