ROS là gì? Ý nghĩa & Cách tính chỉ số ROS trong chứng khoán

ROS là một trong những chỉ số chứng khoán cực kỳ quan trọng mà các nhà đầu tư cần nắm rõ để lựa chọn ra được loại cổ phiếu tốt nhất. Thông thường, chỉ số ROS sẽ được sử dụng để phân tích tiềm lực tài chính của công ty. Tuy nhiên, để đánh giá một cách tốt nhất thì nhà đầu tư không nên sử dụng độc lập chỉ số ROS mà còn phải kết hợp với các chỉ số khác. Vậy để biết chính xác ROS là gì và có vai trò như thế nào thì bạn hãy chú ý theo dõi nhé.

Chỉ số ROS là gì?

Chỉ số ROS là gì? ROS là một từ viết tắt của Return on Sales, có nghĩa là Tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu. Chỉ số này được sử dụng trong phân tích tài chính với ý nghĩa thể hiện doanh nghiệp thu được bao nhiêu đồng lợi nhuận nếu như thu về 100 đồng doanh thu. Bạn có thể hiểu một cách đơn giản hơn đó là doanh nghiệp sẽ thu về bao nhiêu lợi nhuận sau thuế.

ROS được tính theo tỷ lệ % và thể hiện mối tương quan giữa doanh thu của công ty và lợi nhuận ròng của nhà đầu tư. Ví dụ: Nếu chỉ số ROS = 50% thì điều này có nghĩa 1 đồng doanh thu thuần bỏ ra sẽ thu được 1 đồng lợi nhuận sau thuế.

Bên cạnh đó, chỉ số ROS còn thể hiện tính hiệu quả trong việc quản lý, kiểm soát chi phí mà doanh nghiệp bỏ ra. Tỷ lệ ROS càng lớn thì càng chứng tỏ doanh nghiệp đang hoạt động tốt và có lợi nhuận ổn định, tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư kiếm thêm thu nhập.

>>> Có thể bạn quan tâm: Chỉ số P/E là gì? Cách tính chỉ số P/E trong chứng khoán

Cách tính ROS cực kỳ đơn giản

Sau khi đã nắm rõ chỉ số ROS là gì thì các bạn cũng nên biết công thức tính chỉ số này nhằm tạo điều kiện thuận lợi trong việc chọn lọc cổ phiếu. Beatdautu sẽ đưa ra công thức và ví dụ phân tích chi tiết để giúp bạn hiểu rõ hơn ở dưới đây:

Công thức

Công thức tính chỉ số ROS là gì? Để tính được chỉ số ROS, các nhà đầu tư sẽ phải sử dụng đến công thức sau:

ROS = Lợi nhuận sau thuế/Doanh thu x 100%

Công thức này được thể hiện bằng cách lấy lợi nhuận sau thuế của doanh nghiệp chia cho tổng doanh thu đạt được rồi nhân với 100%. Các dữ liệu về lợi nhuận sau thuế hay doanh thu đều được ghi rõ trong Báo cáo tài chính của doanh nghiệp. Chính vì thế, bạn có thể tính toán chỉ số ROS một cách dễ dàng nhất.

Ví dụ chi tiết về ROS

Giả sử bạn đang quan tâm đến cổ phiếu của một công ty B. Dựa vào báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của công ty B, ta biết được chỉ số ROS của công ty 1 năm trước là 7% và năm nay đạt kết quả tốt hơn với mức 9%. So với trung bình ROS toàn ngành hiện là 10% thì công ty vẫn chưa đạt được kỳ vọng của các nhà đầu tư.

Dựa vào chỉ số ROS, bạn sẽ thấy rằng % ROS của công ty có mức tăng trưởng hơn so với năm ngoái. Điều này thể hiện công ty đang trên đà phát triển và có lợi nhuận tốt hơn. Tuy nhiên, khi so % ROS của công ty với trung bình ROS toàn ngành thì điều này lại thể hiện công ty tạo ra lợi nhuận từ doanh thu ít hơn mặt bằng chung của các công ty trong ngành. Đồng thời, chỉ số cũng phản ánh việc công ty quản lý chi phí chưa thật sự hiệu quả và chưa thể so sánh với các doanh nghiệp cùng ngành.

Ý nghĩa của chỉ số ROS là gì?

Ý nghĩa của chỉ số ROS là gì? Chỉ số ROS đóng vai trò hết sức quan trọng đối với việc đánh giá hiệu suất từ hoạt động kinh doanh của một doanh nghiệp. Đồng thời, đây cũng là một chỉ số mang yếu tố quyết định đối với các nhà đầu tư trong việc có nên mua cổ phiếu của doanh nghiệp hay không. Chính vì thế, nắm rõ ý nghĩa của chỉ số ROS sẽ giúp bạn đánh giá chính xác khả năng tạo ra doanh thu của doanh nghiệp hơn.

Bên cạnh đó, bạn cần lưu ý đó là doanh thu thuần luôn là số dương nên chỉ số ROS âm hay dương sẽ phụ thuộc lớn vào kết quả của lợi nhuận sau thuế. Chi tiết về ý nghĩa của chỉ số ROS âm, dương như sau:

• Nếu chỉ số ROS âm: Thể hiện doanh nghiệp đang trong tình trạng thua lỗ. Đồng thời, cũng cho các nhà đầu tư biết rằng những người quản lý của doanh nghiệp không kiểm soát tốt chi phí cho các hoạt động kinh doanh như: Chi phí bán hàng, chi phí đầu vào,…
• Nếu chỉ số ROS dương: Thể hiện doanh nghiệp đang kinh doanh có lãi. Trong đó, tỷ số ROS càng lớn thì kết quả kinh doanh của doanh nghiệp càng có nhiều tiến triển tốt

Tuy nhiên, bạn không nên quá phụ thuộc vào ý nghĩa của chỉ số ROS bởi tỷ lệ chính xác của chúng còn phụ thuộc lớn vào đặc điểm của từng ngành nghề kinh doanh. Nhà đầu tư nên so sánh tỷ số ROS của doanh nghiệp so với tỷ số ROS của trung bình ngành để đưa ra đánh giá chính xác nhất nhé.

>>> Có thể bạn quan tâm: ROS là gì? Bật mí mọi thông tin quan trọng về chỉ số ROS

Các tiêu chí đánh giá chỉ số ROS

Các bạn đã được tìm hiểu rõ về ROS cũng như ý nghĩa của chỉ số ROS là gì. Đây sẽ là một công cụ trợ giúp đắc lực trong việc tìm kiếm doanh nghiệp có khả năng sinh lời tốt. Tuy nhiên, để đánh giá chính xác ROS thì nhà đầu tư cần phải sử dụng tới nhiều tiêu chí khác nhau chứ không phải phụ thuộc hoàn toàn vào công thức tính. 

Các tiêu chí đánh giá chỉ số ROS hiệu quả nhất mà bạn nên biết như sau:

Chỉ số ROS của công ty so với chỉ số ROS trung bình ngành

Tiêu chí đầu tiên để đánh giá chỉ số ROS là gì? Đó chính là tỷ số ROS trung bình ngành. Trên thực tế hiện nay, mỗi ngành sẽ có chỉ số ROS trung bình khác nhau. Để biết được công ty có hoạt động kinh doanh tốt hay không, bạn hãy so sánh chỉ số ROS của công ty với chỉ số ROS trung bình ngành.

Nếu % ROS của công ty thấp hơn thì điều này có nghĩa lợi nhuận mà công ty thu về không đạt tiêu chuẩn so với mặt bằng chung. Ngược lại, nếu % ROS của công ty cao hơn thì điều này thể hiện hoạt động kinh doanh của công ty đang rất tốt và thu về lợi nhuận cao.

Chỉ số ROS đứng độc lập

Trong trường hợp chỉ số ROS của công ty đứng độc lập thì các nhà đầu tư nên lấy mốc 10% để đánh giá. Nếu % ROS lớn hơn 10% thì đó là một công ty có công việc làm ăn tốt và ngược lại.

Xu hướng của chỉ số ROS

Một doanh nghiệp muốn duy trì công việc làm ăn của mình một cách bền vững thì phải đặc biệt quan tâm với chỉ số ROS và nghĩ cách để duy trì chúng ở mức ổn định. Hơn nữa, khi chỉ số ROS có xu hướng gia tăng thì điều này có nghĩa hoạt động kinh doanh của công ty đang rất tốt. Đây cũng chính là thời điểm mà công ty thu hút nhiều nhà đầu tư trên thị trường.

Chiến lược kinh doanh của công ty

Đôi khi xảy ra những trường hợp công ty có chỉ số ROS âm nhưng trên thực tế hoạt động kinh doanh của công ty vẫn tương đối ổn. Ví dụ dễ hiểu đó là siêu thị Metro dù kinh doanh lỗ 12 năm liên tiếp nhưng vẫn bán được với giá 900 triệu USD. 

Hay một ví dụ khác như khi công ty VNG đầu tư vào Tiki số tiền gần đạt mức 400 tỷ đồng nhưng công việc kinh doanh của Tiki lại làm lỗ 218 tỷ. Nhưng ở thời điểm đó đã có công ty nước ngoài mua cổ phần của Tiki với mức giá gấp 4 lần giá hiện tại. Nhờ đó mà công ty VNG thu về lợi nhuận 300% so với số tiền đầu tư ban đầu. 

Qua những ví dụ trên, ta thấy rằng chiến lược kinh doanh của công ty quyết định rất lớn đến chỉ số ROS. Các nhà đầu tư không nên vội vàng đánh giá chỉ số ROS của công ty mà phải có cho mình cái nhìn thoáng hơn để đánh giá tiềm năng công ty chính xác nhất nhé. 

Mục tiêu của doanh nghiệp

Những doanh nghiệp xác định được rõ ràng phương hướng phát triển và mục tiêu của mình trong tương lai sẽ kéo theo sự biến động của tỷ số ROS. Nếu hoạt động kinh doanh thành công, có được niềm tin của khách hàng, chắc chắn chỉ số ROS của công ty sẽ tăng lên rất cao.

Doanh kì hoạt động theo chu kỳ hay đột biến

Nếu doanh nghiệp đang trong chu kỳ kinh doanh tốt thì lợi nhuận thu về sẽ gia tăng nhanh chóng. Tuy nhiên, nếu chu kỳ kết thúc thì lợi nhuận bắt đầu có xu hướng giảm mạnh. Chính vì vậy, lời khuyên chân thành cho các nhà đầu tư đó là khi xem xét chỉ số ROS thì hãy xem kết quả kinh doanh của công ty trong vòng 3-7 năm. 

Đôi khi xảy ra trường hợp doanh nghiệp có những thu nhập đột biến thì bạn hãy bỏ qua và chỉ chú ý đến ROS thôi nhé.

>>> Có thể bạn quan tâm: Chỉ số trung bình ngành lấy ở đâu để phân tích cổ phiếu?

Lưu ý khi sử dụng chỉ số ROS là gì?

Lưu ý khi sử dụng chỉ số ROS là gì?Dựa vào công thức tính chỉ số ROS, ta sẽ biết được giá trị của chỉ số này phụ thuộc chủ yếu vào lợi nhuận sau thuế và tổng doanh thu của công ty. Mà trong đó, lợi nhuận sau thuế lại được tính bằng tổng doanh thu thuần trừ đi các chi phí liên quan. Từ đó, giá trị của ROS sẽ chịu ảnh hưởng từ tổng doanh thu thuần và tổng chi phí.

Biến động theo xu hướng tăng của tổng lưu chuyển thuần

Tổng lưu chuyển thuần được tính theo công thức:

Tổng lưu chuyển thuần = Doanh thu bán hàng + Doanh thu tài chính + Các nguồn tài chính khác

Dựa vào công thức trên, nhà đầu tư sẽ biết được tổng lưu chuyển thầm có khả năng tăng nhờ vào các yếu tố sau: 

• Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ của doanh nghiệp tăng
• Lãi từ tiền gửi ngân hàng gia tăng 
• Lợi nhuận từ chênh lệch tỷ giá hối đoái với các doanh nghiệp xuất khẩu hoặc doanh nghiệp thực hiện giao dịch bằng các đồng ngoại tệ khác
• Lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh

Biến động theo xu hướng giảm của tổng chi phí

Tổng chi phí sẽ giảm nếu có các yếu tố sau tác động: 

• Giá vốn hàng hoá giảm
• Lãi từ tiền vay giảm
• Lỗ từ sự chênh lệch tỷ giá hối đoái giảm
• Giảm chi phí nhiều nguồn khác nhau

Để lựa chọn được một công ty có chỉ số ROS cao và hoạt động kinh doanh tốt thì cần phải thoả mãn 1 trong 2 biến động nêu trên. Ngoài ra, các nhà đầu tư cũng nên kết hợp với các chỉ số khác để đưa ra đánh giá chính xác nhất về doanh nghiệp. 

Mối quan hệ giữa 3 chỉ số ROS – ROE – ROA

Thông thường, để đánh giá hiệu quả kinh doanh của công ty, các nhà đầu tư sẽ phải sử dụng đến 3 chỉ số chính bao gồm: ROS, ROE và ROA. Trong đó, bạn đã hiểu rõ ROS là gì còn 2 yếu tố còn lại có mối quan hệ mật thiết với ROS. 

ROS và ROA

Nếu bạn thắc mắc mối quan hệ giữa ROA và ROS là gì thì hai chỉ số này đều là 2 yếu tố quyết định đối với các nhà đầu tư. Chỉ số ROA chính là tỷ suất lợi nhuận/tài sản, đánh giá mức độ hiệu quả trong việc sử dụng vốn của doanh nghiệp.

Mối quan hệ của ROS và ROA sẽ được thể hiện qua phương trình Dupont. Dựa vào phương trình Dupont, ta có thể dễ dàng nhận thấy mối quan hệ tương quan giữa ROS và ROA. Nếu vòng quay tài sản không thay đổi và chỉ số ROS tăng thì ROA cũng tăng và ngược lại.

ROS và ROE

Chỉ số ROE chính là tỷ suất lợi nhuận/vốn chủ sở hữu. Chỉ số này thể hiện khả năng sinh lời trên nguồn vốn mà chủ sở hữu bỏ ra. 

Để tính được ROE thì các nhà đầu tư sẽ phải dựa vào bảng cân đối kế toán. Khi tính được chỉ số này, bạn sẽ sử dụng chúng với ROS và ROA để đánh giá hoạt động kinh doanh của công ty xem có hiệu quả hay không. 

Ngoài ra, các chỉ số này còn có mức độ tương đồng về mặt xu hướng. Vì vậy, khi đánh giá chỉ số ROS, người ta thường tìm hiểu chúng với vòng quay tài sản. 

Như vậy, toàn bộ thông tin liên quan đến chỉ số ROS đã được cập nhật chi tiết nhất tới bạn. Mong rằng qua bài viết của Beat Đầu Tư giúp bạn đã hiểu rõ ROS là gì trong chứng khoán và có thể áp dụng chúng vào trong chiến lược phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của công ty. Chúc các bạn tìm ra được công ty có khả năng sinh lời tốt nhất.